Thiết kế âm thanh: Kiến thức cơ bản và quy trình

Một bộ phim có thể có hình ảnh đẹp, nhưng để thực sự cuốn hút khán giả vào cốt truyện, âm thanh cũng đóng vai trò quan trọng. Đó là lý do tại sao việc thiết kế âm thanh trong các bộ phim và video quảng cáo là cần thiết. Vậy hiểu như thế nào về thiết kế âm thanh? Cùng Light-up tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Thiết kế âm thanh là gì?

Thiết kế âm thanh đồng nghĩa với việc tạo ra âm thanh cho các phương tiện truyền thông như phim ảnh, TVC quảng cáo, và video marketing. Quá trình này bao gồm việc sản xuất và sắp xếp các yếu tố âm thanh phối hợp với video để tạo ra một trải nghiệm đặc biệt.

Điều này cũng có thể được áp dụng vào các dạng nghệ thuật đa phương tiện khác như hình ảnh. Ngoài ra, còn bao gồm việc kết hợp các bản thu âm nhạc với các âm thanh môi trường xung quanh hoặc hiệu ứng âm thanh.

Thiết kế âm thanh có vai trò quan trọng quy trình làm phim

Các ứng dụng trong thiết kế âm thanh

Âm thanh thường là một yếu tố không thể thiếu trong nhiều loại hình nghệ thuật, từ phim ảnh, âm nhạc, đến video truyền thông và các sự kiện trực tiếp. Điều này phản ánh sức mạnh và ảnh hưởng lớn mà âm thanh mang lại trong việc tạo ra trải nghiệm đa chiều cho khán giả.

Ứng dụng trong phim ảnh

Trong phim, các âm thanh thường được sử dụng để tái tạo và tăng cường cảm giác thực tế của một cảnh. Ví dụ, khi một cảnh quay diễn ra trong một cánh đồng ở Oklahoma, người thiết kế âm thanh có thể tạo ra một bức tranh âm thanh bao gồm những tiếng gió thổi, tiếng ve kêu… giúp khán giả cảm nhận được không khí một cách chân thực.

Trong trường hợp một cảnh diễn ra trong một quán ăn, âm thanh có thể bao gồm các tiếng từ nhà bếp, tiếng va chạm của đồ đạc hoặc thủy tinh. Hầu hết các bộ phim cũng được điều chỉnh âm nhạc riêng biệt với sáng tác dựa trên âm nhạc gốc để tăng cường hiệu ứng âm thanh và tạo ra một trải nghiệm đa chiều cho khán giả.

Thiết kế âm thanh trong truyền hình

Âm thanh trong các chương trình truyền hình và TV show thường có sư tương đồng với âm thanh trong phim điện ảnh. Sự khác biệt chính của truyền hình thường xuất hiện khi nhiều chương trình có các tập phim quay lại cùng một địa điểm nhiều lần.

Video/TVC quảng cáo 

Nếu bạn chú ý lắng nghe, bạn sẽ phát hiện được sự đa dạng của các hiệu ứng âm thanh trong các TVC quảng cáo, video marketing. Người thiết kế âm thanh cần sử dụng bảng màu âm thanh để tạo ra một trải nghiệm đồng nhất đưa khán giả vào các thế giới khác nhau.

Mục tiêu chính của việc này là tạo sự hòa nhập mà không làm xao lạc người xem. Thường trong hầu hết các trường hợp, chúng ta chỉ cần cảm nhận âm thanh một cách thoáng qua mà không chú ý quá nhiều đến nó.

Âm thanh trong âm nhạc 

Bạn có thể cảm nhận âm thanh trong các bản âm nhạc của các ca sĩ. Thay vì chỉ đơn thuần nghe nhạc, nhà sản xuất có thể lồng ghép thêm âm thanh để tạo ra một trải nghiệm âm nhạc phức tạp hơn. Điều này giúp người nghe có thể cảm nhận được không gian xung quanh bản nhạc.

Podcasts

Podcasts một phương tiện truyền thông/marketing dựa trên âm thanh nên chúng sẽ yêu cầu sự chú ý đặc biệt đối với thiết kế âm thanh. Điều này đặc biệt áp dụng cho các podcast truyện, trong đó các sắc thái âm thanh thích hợp có thể đưa người nghe vào thế giới của câu chuyện.

Các chương trình tin tức và talk show thường được sản xuất với sự chú trọng đặc biệt đến cách trình bày nội dung và tương tác với người nghe. Mặc dù một số podcast có tính chất nghệ thuật cao tạo ra trải nghiệm nghe tuyệt vời, nhưng đối với các chương trình tin tức và talk show, yêu cầu về kỹ thuật trộn âm nhiều hơn.

 

6 yếu tố thiết kế âm thanh

Để đạt được âm thanh hoàn hảo cho sản phẩm cuối cùng, việc tạo ra âm thanh không chỉ đơn giản là việc ghép các âm thanh một cách tự nhiên. Thay vào đó, quá trình này đòi hỏi sự chú trọng đến 6 yếu tố cốt lõi sau đây:

Lồng tiếng

Lồng tiếng là quá trình ghi âm trước của âm thanh, thường được thực hiện bởi một trong số các diễn viên trong tác phẩm. Âm thanh này có thể phục vụ như lời dẫn chuyện hoặc từ một nhân vật nằm ngoài cảnh quay.

Trong nhiều tác phẩm, nhà thiết kế âm thanh chịu trách nhiệm ghi âm và chỉnh sửa âm thanh lồng tiếng. Việc này sẽ giúp họ đảm bảo được chất lượng của âm thanh và phù hợp với các cảnh trong video.

Âm thanh môi trường

Âm thanh xung quanh mô tả bức tranh để người nghe có thể cảm giác về thời gian và địa điểm. Thiết kế âm thanh xung quanh bao gồm việc sử dụng tất cả các âm thanh thực tế của một cảnh để mang khán giả đến bất kỳ không gian nào một cách sống động.
Các địa điểm đó có thể là đấu trường cổ, nhà ga xe lửa, tàu vũ trụ tương hay hay bất cứ môi trường nào. Bạn có thể xem ví dụ bên dưới đây về đấu trường khi có các âm thanh như: Hò hét của khác giả, tiếng bước chân của chiến binh, tiếng vũ khí va vào nhau.

Foley sound

Foley Sound liên quan đến việc sử dụng các vật thể vật lý để tạo hiệu ứng âm thanh.  Chẳng hạn như sử dụng một cặp vỏ dừa để mô phỏng âm thanh của những chú ngựa phi nước đại. Trước đây thì những nghệ sĩ Foley có vai trò quan trọng trong việc thiết kế âm thanh.

Hiện nay, các nhà sản xuất đang dần chuyển hướng sử dụng thư viện âm thanh kỹ thuật số đã được ghi âm trước. Điều này dẫn đến việc nghệ sĩ Foley không còn được sử dụng nhiều trong các lĩnh vực như phim ảnh, truyền hình, đài phát thanh và sân khấu trực tiếp.

Hiệu ứng âm thanh

Hiệu ứng âm thanh bao gồm nhiều âm thanh liên quan đến các vật thể cụ thể như tiếng chuông điện thoại, tiếng súng bắn hoặc tiếng xe máy nổ máy. Chúng cũng có thể mô tả các tín hiệu âm thanh độc lập nằm trên các cảnh quan âm thanh xung quanh.

Các hiệu ứng này có thể được ghi lại dưới dạng tín hiệu Foley. Người sáng tạo có thể tạo ra chúng từ đầu bằng cách sử dụng bộ tổng hợp hoặc lấy từ các thư viện lớn chứa các hiệu ứng âm thanh đã được ghi âm trước.

Âm nhạc

Có những đoạn nhạc có sẵn được cấp phép cho một sản phẩm và nhạc gốc được tạo riêng cho dự án. Nhạc này có thể xuất hiện trong một cảnh phim hoặc sân khấu dưới dạng âm thanh mà các nhân vật nghe thấy, chẳng hạn như nhạc từ radio hoặc bài hát.

Micro trực tiếp

Trong các chương trình sân khấu trực tiếp thì nhà thiết kế âm thanh sẽ phụ trách việc tăng cường âm thanh qua một chiếc micro. Nhờ đó mà người dẫn chương trình, diễn viên, ca sĩ hay bất cứ ai trên sân khấu đều có thể truyền âm thanh từ micro qua loa tới khán giả.

Quy trình thiết kế âm thanh

Từ giai đoạn tiền kỳ đến giai đoạn hậu kỳ, việc tạo ra và áp dụng âm thanh cho một bộ phim là một quá trình đòi hỏi nhiều công sức. Thay đổi từ dự án này sang dự án khác thường phụ thuộc vào ngân sách. Tuy nhiên, việc thiết kế âm thanh cơ bản sẽ bao gồm các bước như sau.

Ghi âm

Đây là trách nhiệm của người mixer khi họ nhận sự hỗ trợ từ đội ngũ âm thanh để ghi lại các âm thanh trên hiện trường. Nhiệm vụ này không chỉ liên quan đến việc ghi âm những đoạn hội thoại thông thường mà còn bao gồm cả việc ghi lại âm thanh của môi trường xung quanh.

Tổng hợp âm thanh

Âm thanh sau khi được ghi âm lại thì sẽ chuyển về phòng biên tập để điều chỉnh lại sao cho có sản phẩm tốt nhất. Việc chỉnh sửa sẽ bao gồm: Các đoạn hội thoại, tiếng ồn môi trường và hiệu ứng âm thanh để tạo ra một bản tổng thể hài hoà.

Sound mixing

Kỹ thuật viên mixer sẽ điều chỉnh từng đoạn âm thanh đã được biên tập để chúng phù hợp với nhau. Việc này bao gồm cân đối mức âm lượng và tần số để tất cả các âm thanh hoạt động hài hòa với nhau. Ví dụ, tiếng ồn động ở một nhà hàng có thể được phát ra dưới đoạn hội thoại thay vì làm nổi lên.

 

Soạn nhạc phim

Phần này của quá trình bao gồm không chỉ nhà soạn nhạc. Bộ phận âm nhạc cũng bao gồm người giám sát âm nhạc và biên tập. Trong khi nhà soạn nhạc tạo ra nhạc phim, người giám sát âm nhạc giám sát tất cả các giai đoạn của quá trình soạn nhạc.

 

Thiết kế âm thanh và sound mixer: Sự khác biệt là gì?

Mặc dù các nhà thiết kế âm thanh tham gia vào quá trình trộn âm thanh, vai trò của một nhà thiết kế âm thanh chuyên nghiệp có một số khác biệt so với vai trò của một kỹ thuật viên mixer chuyên nghiệp.

Kỹ thuật viên trộn âm, thỉnh thoảng được gọi là biên tập âm thanh hoặc kỹ sư âm thanh. Họ chuyên về việc lấy các đoạn âm thanh đã được ghi trước và cân đối mức âm lượng của chúng để tạo ra một sản phẩm cuối cùng để phù hợp với phân cảnh.

Kết Luận 

Thiết kế âm thanh đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng một bộ phim thành công. Từ việc tái tạo âm thanh tự nhiên đến việc sử dụng hiệu ứng âm thanh đặc biệt và nhạc nền tinh tế, tất cả cùng nhau tạo nên một trải nghiệm đa giác quan đầy ấn tượng cho khán giả.